Seguida de Tres, dos, un e rau ! IEO Edicions, 2006
(Ne traparetz, la debuta als articles en dejós)
Tornada
-=oOc=-
Amb d’uòlhs de
mainatjons
davant un parelh de
lusetas,
amb d’agaches de
mameta
davant un talh de
cambajon,
Risolet, Sèt-set e Mendilh
del Mut bevián las parauletas
coma vin blanc fresc
al porron.
Jol teulat nisa lo
faucilh.
Omèr
-=oOc=-
A
mesura dels racontes, los tres vesián se dobrir davant eles, per eles, un fum
de tiradors secrets, comols de tresaurs de mots, de biaisses de dire,
d’istòrias, de soscadissas, de trèvas, de pantaisses. Coma per un teatre d’ombras,
agachavan, per la cara de Mut, se levar de personatges meravilhoses,
insospechables, improbables, mai vius que la vida, bracejar lai-sus lo temps
d’una scèna, o de mai d’una, e s’esvanir dins un virat de man o una cluca d’uòlh.
Per còps, entre las doas aurelhas cremesinas, tiradas coma cortinas de teatre, de
a man drecha o de a man esquèrra, l’eròi o l’eroïna veniá far son comentari,
sauta-en-banca de fantasiá, e desapareissiá subte dins una nívol de silenci e
de mistèri, un castelàs de castelet.
L’acte
fach ne sonava un autre, emai un autre, sens ges d’unitat ni de temps, ni de
luòc, ni d’accion, ni de res. Risolet, Sèt-set e Mendilh engolissián cada
detalh, cada rebomb, cada casuda. Èran aquí coma dorgas dobèrtas, vuèjas e
lindas que d’ont mai s’emplenavan, d’ont mai ne prenián. Lo barral de las
Danaïdas al revèrs. Mut s’abrivava d’aqueles
uòlhs esclairats coma tres parelhs de semafòrs que entre eles la mar de cada
istòria dintrava sens esfòrç. Tornava préner vam d’aquelas bocas badantas, coma
se los alens que ne sortissián avián confladas las velas de son imaginacion.
Per
moments, los tres recampats venián a l’encòp Mentòr, Telemac e Penelòpa ;
d’autres còps, los mainatges d’Amfitrita e Poseidon, e los fraires d’Eòl. Los
oires de sos pitres avián perdut sos taps. De Caribde en Silla, de Sirènas en
Ciclòps, de Circèa en Calipso, lo portaire, a l’encòp Omèr e Ulisses, levava
d’inagotablas Odissèas. Tornat a Itaca, la riseta de Mut, urós de son
efièch, pareissiá de darrièr l’ecran
imaginat. E de cada costat de las gautas, coma un actor que saluda, dobrissiá las
mans cap al cèl, l’una, l’autra, las fasiá virar, fabulosas mariòtas, coma per
dire : « E cric ! E crac ! Mon conte es acabat ! »
Chaval
e chaval
-=oOc=-
La mièjanuòch aviá picat. “ La
Cambusa ” èra vuèja, quasiment, levat quatre òmes, davant de gòts ont la
cervesa aviá daissat son amarum e son
escrume. Risolet, Sèt-set e Mendilh demoravan aquí, acoidats davant lo miralh del
comptador, aiga panosa, agach negat, del temps que Mut contava, contava...
« ... De chavals, dins los vilatges, emai
pel campèstre, pas pus gaire ne vesèm. Vòli pas parlar d’aqueles chavalons de
las patas finas e del reple estrech, concebuts per porgir son esquina a las
domaisèlas argentadas o als desobrats. A pas encara envasit los usatges, la
civilisacion dels lésers d’aqueles que n’an los mejans. Aquò tardarà pas, long
del camin d’Òrtas, de comptar al prat un escabòt de camarguencs. Mas encara i
sèm pas.
Non. Vòli parlar dels chavals vertadièrs, de
las bonas testassas, de las patas coma de platanas e de la cropa larga coma dos
braces doberts. D’aqueles que te tiravan sens reguitnar una cistèrna plena
d’aiga o dotze semals plan quichadas. D’aqueles que te venon manjar lo rasim
dins la man sens t’agantar los dets de sas dentassas jaunas. E t’avisas aquí de
la finesa de la pèl e dels quatre pels tactils entre las narras, puèi, de la
subtilitat de las bocas. D’aqueles qu’als temps de passar la sulfata te fan lo
virat solets e qu’espèras al cap de la rengada de socas. Vòli parlar d’aqueles
que coneisson per còr lo camin de l’ostal e qu’un còp desatalats, las patas
netejadas a grand aiga, estrelhats, apasturats, davant sa grépia, te trasan
d’agaches de reconeissença e de rotlaments de pòts en signe de patz. D’aqueles
enfin que, dins los silencis de la velhada, mesclan a la tica-taca del relòtge
lo tust de la bata. Alara, sentisses batre lo còr de ton ostal, semblable e
diferent dels autres... »
Mut
beguèt un glòp. Long. S’eissuguèt las bocas d’un revèrs de braç.
La Pelheta
-=oOc=-
« ... Dins la biaça d’oblit de l’Istòria,
los ases los an davançats. D’unes se sovenon que La Pelheta ne bastava un pel
mercat o per l’òrt. E lo vilatge tot sabiá que las banastas, que los legums e
las fruchas ne levavan los cobertons, èran emplenadas, al fons, de pelhas. La
paura vièlha balhava aital la semblança de l’abondi e la gent abondavan dins
son sens. L’ase de La Pelheta li subrevisquèt pas gaire.
Los mainatges de l’ora d’ara s’imaginan que lo
Camin dels Ases, que seguisson per anar a l’escòla, es per eles que se sona
aital. A ieu, m’agrada de remembrar que d’ases abans eles trepegèron pel camin
del grop escolari e que s’i arrestavan per se desassedar al rec costejaire. Lo
rec, lo tampèron. Caliá de parcatges novèls. Las veiturassas de safari, amb sos
“ para-bufres ” derisòris, pòdon venir quèrre lo mainatjum. Riscam
pas res. Exit ases, muòls, machos, saumas, bardòts... e Pelheta... »
(de seguir...)
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada