dilluns, 31 d’agost del 2020

La rièja pòst-calimàs del Jaumet N°44


Bonjorn
Aquesta dimenjada, una masqueta nos empacharà pas d'agantar un còp de caud e freg.
 En prevision vaquí una rièja quasi de davalada.

Orizontalas
1) Pòt vos cambiar en grapaud.
2) L'autre jorn.
3) Pintre.
4) Dieu en latin. A son cap.
5) Manilhas.
6) Son de tela, papièr o plastica. Afirmacion orientala.

Verticalas
A) Joiosas.
B) De l'Avairon.
C) D'Italia.
D) Fas venir de mantunas colors.
E) Un pauc de silenci.
F) Sus l'esquina d'una caval.
G) Nos quita ara.

Negras
     E4, E6, F5

Solucion de la darrièra rièja:
Parpela - Ariolas - Doblada - Aiset - Nant. Ra - Aissent.
Padena - Aro. Ai - Ribans - Polits - Elas - Ladern - Asatat.

A la setmana que ven?

PAPIERÒT MENERBÉS (in La Semaine du Minervois, 27/08/20)

• Una bona novèla : a comptar d’aqueste dijòus 3 de setembreLa Semaine du Minervois torna trapar son ritme setmanièr de parucion.

DE JOS LA MASQUETA…

« E la masqueta ? », d’aquesta passa se parla que d’ela e lo cronicaire es plan oblijat d’i passar tanben !
- Masquetas : Per contrar lo virús a l’occitana, procuratz-vos las masquetas de Macarèl (www.macarel.org) en blanc o en negre amb las mencions en roge-carinhana : Parli occitan ! Mèfi, romegaire ; Gardarem lo moral ! Potons-Bisous Farem tot petar !Hilh de p… de macarèl, et je reste poli Adieu! O, tot simplament, amb lo Òc sus fons de crotz occitana.

- Usatge : Per l’usatge eficaç de la masqueta, es plan simple. Pas besonh d’aver fait policlinica : lo conselh precís e definitiu d’utilizacion balhat lo vèspre es lo mai sovent diferent - o contrari - a lo qu’avètz reçauput de matin. Utila, dedins o pas ? Dins un luòc tampat o dobèrt (Notatz que l’open space es considerat coma un luòc barrat !) ? A la cramba o als cagadors ? Al burèu o dins lo corredor ? Al cinèma o a l’estadi ? Per carrièras o per sendas ? Sus la trotineta o dins lo tren ? Lo matin o lo ser ? L’estiu o l’ivèrn ? Lo jorn o la nuèit ? Al solelh o jos la pluèja ? Al cèrç o al marin ? Levat s’anatz al Puèg del Fòl, podètz respondre Òc o Non a cada question, mas la bona responsa dependrà de la bona volontat de las fòrças de l’òrdre qu’aplicaràn al pè de la letra un tèxte oficial-estampilhat e tot e tot que n’avètz pas agut coneissença vist que serà probable modificat dins l’ora o la jornada segon lo darrièr avís del conselh scientific, del ministre de la santat (seriá puslèu lo ministre de las malautiás d’aquesta passa), del Primièr ministre, del conse (s’es pas dementit per la prefectura) o d’una rumor falsa que serà benlèu vertadièra (o lo contrari). Una gata i tornariá pas trapar los pichons e las mirgas e mirguetas pòdon contunhar de córrer tranquillon (e sens… masqueta, pel moment !).

- Emmascament : Demòra d’esperar qu’aquel afar va pas durar meses e meses, annadas e annadas, veire dins los sègles del sègles. Imaginatz los nenons, boca amagada, empachats de popar ; imaginatz totas aquelas bocas dissimuladas que mandarián tota l’expressivitat dins los uèlhs (protegits per de lunetas negras ?), las aurelhas vengudas inutilas en rason de l’inaudibilitat de las paraulas e destinadas al sol ròtle de paissèl per reténer los elastics (e encara : abans que nos siaguen empeutadas dirèctament sul morre) : la disparicion dels visatges anonçariá la fin de l’umanitat umana e dels cinc sens (e del bon sens !). E quand nos interdiràn de las manlevar per beure e per manjar, se caldrà injectar la dòsi quotidiana de Menerbés en intravenosa ? E lo manjar redusit en supositòris ?

 Lo monde d’aprèp : Acabarai çaquelà aquesta cronica sus una nòta d’espèr. Segur qu’amb totas aquelas masquetas, lo monde d’aprèp (que, per l’ora, sembla a lo dabans e en pièger encara !) serà melhor : serem totes de Zorrò per defendre la veusa e l’orfanèl, lo territòri e Paratge, la justícia e la fraternitat.
Emmasquetat Roch

diumenge, 23 d’agost del 2020

PAPIERÒT (pas) MENERBÉS

Es en setembre que la Semaine du Minervois deuriá reprene sa parucion setmanièra. Dins l’espèra, e a la velha del Torn de França (de setembre!!!), vaquí lo tèxte que mandèri al GARAE que demandava de contar sos camins d’escòla.

 La Còsta dels Cipressièrs

Çò que m’espanta a l’ora d’ara del costat de las escòlas es tot lo rambalh de veituras al moment de la dintrada e de la sortida dels escolans que los parents lor i empachan quasiment de caminar a pè amb lor volontat d’èsser los mai prèp de la pòrta que siague a l’ora de la dintrada o de la sortida : unes braves taps de veitura, unas cridadissas, unas peticions per aver pargues bèls de veituras per solament una mièja-orada d’utilizacion quotidiana !!!
E ieu que fasiái mos dos quilomètres a pè (anar e retorn ne fa quatre dins la jornada) tre la mairala, puèi a bicicleta quand sapièri me téner coma cal sus aquel objècte infernal de las doas ròdas. E tre lo CP, i aviá pas besonh del papà (qu’èra al trabalh), de la mamà (que travalhava a l’ostal) per nos acompanhar !
Mas voldriái insistir pr’aquò sus la granda pagina de l’istòria esportiva qu’escriguèri amb ma bicicleta pichona qu’aviá un sol platèu e tanben unas sacòchas pichonas per i pausar lo cartabèl (de sarrar amb aquelas p… de sandows) o tornar unas crompas del fornièr o de l’espiçariá Solanilha.
Vos vòli parlar d’aquela còsta d’un centenat de mètres, ribejada per de cipressièrs, sus un camin qu’èra de tèrra entre Ciutat e Puèg-Marin. 
Noirit tre l’enfança dels noms de Coppi, Bobet, Koblet… e de la lectura de las paginas esportivas del Midi-Libre amb la carta de França amb las estapas del Torn puntada a la paret quand venián las vacanças…
E ben, sus ma modèsta bicicleta, tre lo pè de la còsta, quichavi sus las pedalas a me ne faire petar los pompilhs e, amb tot lo buf que podiái aver, me lançavi a l’ataca de la dificultat geografica per lo mens repertoriada Fòra-categoria dins mon cap. Sabi pas perqué me botavi en dançaira, sus la basa d’imatges que, de segur, aviái pas vista a la television qu’aviam pas a l’ostal nimai al cinèma que lo dimenge èra pas fait per aquela distraccion mas per davalar (a pè) a la Pepinièra seguir las partidas de l’AS Carcassona XIII. E aquí perseguissiái mon esfòrç long de la montada. A la cima de la còsta, jos la bandeiròla fictiva del Grand Prèmi de la Montanha (lo darrièr cipressièr, de fait), me podiái revirar satisfait : passavi en tèsta, degun dins ma ròda. Los Bahamontès, Gaul, Rivière, Anglade e autres Anquetil los aviái perduts sus la penda. Enfins, pensi encara al jorn d’ara qu’aviái una tala coneissença del percors e amb la fòrça de mas cambas, se mesfisent de mon sens tactic, jamai de la vida gausèron venir per me desfisar sus aquela montada e contestar las victòrias quotidianas que remportavi sus eles coma s’èra a la cima de Ventor, de Galibièr o del Tormalet !
La pròva : quand Anquetil venguèt ganhar un malhòt tricolòr a Carcassona, demorèt a distància a montar la còsta sus la rota de Sant-Ilari sul circuit a l’entorn del Licèu Carlesmanha. Lo sòrt del ciclisme mondial auriá de segur cambiat s’aviá conegut la desfaita contra un dròlle de sèt ans dins la montada de la Còsta dels Cipressièrs ! 

(Alan Roch)

La rièja del Jaumet N°43


Bonjorn,
N'i a encara un molonàs qu'esperan. Se lo monde cridan "seba" m'arrestarai.

Orizontalas
1) L'avètz a l'uòlh.
2) Son penjadas al licòl.
3) Se fa passar davant.
4) Tranquillitat.
5) Pichòta vila d'Avairon.
6) Planta aromatica.

Verticalas
A) Necessària per las fregidas.
B) Colhon, sòt. D'aveire.
C) Se pòdon metre al capèl.
D) Agradius a la vista.
E) Personal.
F) Famós per son lutrin.
G) Adaptat, aplicat.

Negras
     B4,E5

Solucion del problèma anterior:
Naisser - Òme. Òme - Maritim - Bravarà - Ros. Nan - tERra - Pati.
Nombre - Amaror - Ieras - cIVada - Sotana - Emirat - Remani.

A la setmana que ven, se volètz plan.

dilluns, 17 d’agost del 2020

La rièja del Jaumet N°42


Bonjorn

Orizontalas
1) Espelir.
2) Uman. Dison qu'el sol ritz.
3) Agatenc o Marselhès.
4) Desfisarà. 
5) Dins l'uòu.Pichòt.
6) Un pauc de Tèrra.Ont jason las galinas.

Verticalas
A) Per comptar.
B) Fa se desgaunhar.
C) Ont òm bat lo blat.
D)Dins la civada, pas dins lo blat.
E) Vestit de capelan.
F) Sul bòrd d'un gòlf.
G) Fau levar lo pan.

Negras
     C6, D2, D5
A la setmana que ven?

Solucion del darrièr còp:
 Crosada - Lapinar -Acusat - Visadas -Es. Sade -Las. san.
Clavèl - Racisa - Opus - sisas - Anadas - Datada - Ar.Sen.

PAPIERÒT MENERBÉS (in La Semaine du Minervois, 13/08/20)

DE DARRÈR LA MASQUETA…

Un subjècte original per aquesta cronica agostenca !
- Masquetas : D’entrepresas se botèron a fargar masquetas ; dins las associacions, las mametas tornèron prene las agulhas, se piquèron lo cap dels dets que los dedals èran perduts ; usinas se reviscolèron : l’inutil èra vengut l’indispensable ! Un còp desconfinhats, lo pòrt de las masquetas se demultiplicant, es en tota logica que lo monde se vira cap a la crompa dels amaga-morres qu’arriban de China.
- Escampatge : La masqueta es faita per empachar la propagacion del virús. A un moment, la cal lavar o la cal escampar. Mas cal pas prene lo mot escampar al sens primièr e gitar l’objècte para-medical onte que siague, pel sòl o luènh d’un escobilhièr. Es fòl lo nombre de primatas primaris qu’an pas tot comprés !
- Lo virús intelligent : Entre los endreits ont cal pas èsser mai de cinc, mai de dètz, mai de cent, mai de mila, mai de cinc mila, mas amb la possibilitat de s’agromelar dins los trens (i comprés lo tren de Bisan ?) e lo metrò, val mai saupre comptar e estimar lo public (chifra de las autoritats, dels manifestants o de la realitat ?). Cal tanben aver una granda capacitat per saupre las carrièras ont la masqueta es obligatòria e los endreits ont se pòt daissar de costat…
- Oraris : Pus fòrt encara : las comunas qu’oblitjan de portar la masqueta de 10 oras del matin a 6 oras del vèspre. Estiman qu’a 18h01 lo pichon coronat es pas mai dangeirós : es tornat a son ostal, pausa las olivas de Menerbés sus la taula, destapa una cantina de pastagàs, de blanc o de rosat e fa l’aperitiu amb los collègas ! (arguments similars quand lo pòrt es obligatòri pas que de nuèit !)
- Vòstre morre : D’ans, nos entantarinèron amb l’obligacion de veire lo morre de las gens dins las manifestacions. Ara, nos entantarinan amb la necessitat de l’amagar. Question subsidària : las dònas que pòrtan lo chadòr devon tanben portar la masqueta ? Sus o jos lo chadòr ?
- L’accent : Dins l’afar, i avèm ganhat un primièr ministre novèl. Sens jutjament de sa politica, del costat de París, te le decredibilizèron d’entrada. A plan pogut sortir de l’ENA, rebalar dins los ministèris e las missions bèlas dempuèi d’ans, fa pas res : lo paure ten un accent del terrador e de tresena mièg-temps ! Matinhon serà pas per el una vida de castèl !
- Occitanituda : Mai piòt encara es quora l’interessat se met a jogar lo ròtle que li impausan. A tengut de dire que, coma òme del Sud (valent a dire del Nòrd de Pirenèus e de la Mar nòstra), èra evident qu’èra pel rugbí (coma un anglés, un escocés, un irlandés o un galés que son pòbles d’Euròpa del sud coma cadun sap) e tanben per las corsas de taures (una practica importada d’Espanha per una imperatritz e doncas d’interès popular) ! E d‘unes s’estonan encara que i age pas de secretariat d’Estat pel ben-èsser de las bèstias ! E per çò qu’es de la presa en compte de las lengas (de l’occitan e del catalan, ne sap un bocin, non ?), veirem de segur, e coma de costuma, un autre còp…
Occitan-res Roch

dilluns, 10 d’agost del 2020

La rièja del Jaumet N°41


Bonjorn.
Amont, sus la mapa, an la secada nautres avèm la solucion, avèm lo vin.
Per s'estalviar la calorassa, jos la figuièra cal faire la rièja de Jaumet.

Orizontalas
1) Començada per S. de Monfòrt.
2) Faire de conilhons.
3) Passa al tribunal.
4) Se fan per tirar.
5) Un biais d'èstre. Marquès.
6) Crebat. Pas malaut.

Verticalas
A) Foncciona amb un martèl.
B) Del pel cort.
C) Obra latina.
D) Rengas, capas.
E) Biaisses de caminar.
F) Marcada dins lo temps.
G) Fin d'infinitiu. Peitrina.

Negras
     C5, D6

Solucion de la setmana passada:
 Manleva - Abairar - Respira - Ruse. Ed - Arat. Na (natrium=sodium) - Nasalas. 
 Marran - Abeura - Nassas - Lipeta - Èri - Varena - Aradas.

Una pensada pels maluroses que se rostisson a la plaja.

Los mai legits