Letra a Olimpia de Ròsa Blin-Mioch

 

Lo 4 d’Abril de 2018,

 

 

Cara Olimpia,

 

Decidiguèri d’escriure aquesta letra, a mai se sabi que la legir o poiràs pas. Sabes benlèu pas que sès devenguda çò que dison uèi, una icòna, una eroïna, una femna que lo nom, nom d’ostal qu’aviás causit Olimpia de Gouges, es demorat malgrat lo temps, las guèrras, los ensages de patz dempuèi 1793. Ton nom es ara lo de collègis.

Lo drech de montar sus la tribuna l’aviás pas, mas montères sus lo catafalc.

Abans, coma o disèm totjorn uèi dins lo país qu’es sonque una lenga, ta lenga primièra, la de ta serviciala de maire, abans doncas montères a París de Montalban ont  nasquères Maria Gouze. Te calguèt de temps per tot compréner e subretot poder escriure dins aquesta lenga de la capitala, lenga del poder. Mas amb d’ajudas capitères e nos as daissat  de tèxtes politics que son de bon a soscar, encara uèi.

T’en fagues pas, i a d’avançadas per las femnas, tas sòrres, mas o cal dire e tornar escriure, pas res de tot nos tomba sens batèsta.  O sabiás, tu, que te portères contra la Comedia Francesa que per jogar tas peças t’arroïnèt.

Demandavas l’egalitat de las femnas e del òmes del temps de la primièra Revolucion francesa e lor a calgut esperar cap a 1944 per avèr lo drech de vòta. O creses pas? Que òc!

Escriguères « Voyons si nos sages législateurs penseront sainement sur l’éducation des femmes. »

Imagina que las filhas e los dròlles an lo drech d’anar amassa a l’escòla, totes e totas sonque dempuèi 1968!

Aquò t’espanta? Mas vòl pas dire que son «également admissibles à toutes dignités, place et emplois publics, selon leurs capacités » coma l’escriguères dins ta « Déclaration des droits de la femme et de la citoyenne. »

Per la tribuna de l’Amassada Nacionala aquò venguèt, mercé la lei subre la paritat, al segle XXI…

Mas demòra encara a fargar la lei que desiravas «  Celle du partage des fortunes entre les hommes et les femmes, et de l’administration publique. » Èras inquieta per las filhas nascudas pauras (coma tu?) e las qu’aital avián agut d’enfants fòra lo maridatge ( coma ta maire?)…

I a pas pus de maires-filhas, coma o disián al segle XX, i a pas d’escòrna sus elas, mas la pauretat demòra per un molon, amai se trabalhan dins un emplec ont fan lo trabalh parièr a un òme an pas la meteissa paga. Es en dejós.

T’o disiái : i a encara de guèrras, de violéncias… Mas las femnas sembla que decidiguèsson d’escriure la seguida de ta declaracion e per o far d’utilizar los mejans actuals. Per arrestar las violéncias dels òmes sus las femnas escrivon sus la telaranha : « escampa ton porcàs », per l’egalitat dels salaris davalan per carrièras…E son fòrças.

Pensavas qu’amb la Revolucion la reparticion de las riquesas se podián far, se sembla que ne calguèsse una autra,  una que prenguèsse l’egalitat per tòca. Te dirai se capitam, nosautras.

E te parli pas de la lenga de tos rèires, o farai un autre còp.

Salut e sorroritat

 

Anneta (Rose Blin-Mioch)

publicat dins la pagina Mesclum de la Marselhesa.