dimarts, 14 d’abril del 2020

Joan Marc Vilanòva - Tres, dos, un... e rau! (3)


Joan Marc Vilanòva.
Seguida de Tres, dos, un e rau ! IEO Edicions, 2006

(Ne traparetz, la debuta als articles en dejós)

Escaisses

-=oOc=-


L’ainat, me soveni, de mon temps de pichon,  l’escaissàvem “ Risolet ”. La boca, bèla a cò de sos fraires, preniá dins sa cara de proporcions estonantas, fendasclant las gautas d’una etèrna riseta. Quin que siá son sentiment, aquela badança monstruosa li estirava los cantons dels pòts a los crocar als aurelhons. Dins una operacion d’esconjurament collectiu, las gents avián aital armat lor esglasi de trufariá. Mas Risolet, de tant qu’èra doç, adomergiguèt los caga-bralhas e servèt son estranhesa e son escais-nom.

Lo cabdet, li disiam “ Sèt-Set ”. Per aquel que cercariá de se fargar una conviccion, passant pel mitan del pòble e de la lenga, l’escais, se l’auriá poscut ameritar per son afeccion a la tisana de gavèls, o encara per lo gost de conéisser que li fasiá consultar los libres e los vièlhs. Benlèu. Benlèu pas. Mèfi. Accent o pas ? Metre o pas metre ? Accent ? Grèu ? Aquò’s grèu, l’accent ? Sèt, chifra biblica de la Creacion? O set, besonh e sensacion del besonh ? L’accent coma fuèlha passida al vent ? O ben l’accent tal l’aucèl oblidós contra’l rai ? Aquò rai ! Dins lo topin cerebral de Sèt-Set, de longa confissián las istòrias. Son parlar èra doç. Mas un còp...

D’aqueles tempses, lo marinàs quitava pas de montar de Farineta e del Grau. Onchava vilatge, vinhum e sauvatgina d’alenadas agras-doças a susar coma un perdut e n’agantar res que valga. L’agantèt. Pel primièr còp, èra demorat a l’ostal. Lo portaire, silenciós,  espepissaire, cresent lo luòc desèrt, s’aprestava de pausar la letra setmanièra jos la pèira acostumada quand, dins lo desèrt mut dels rocasses, foguèt escampat al sòl, bicicleta e tot, per la mai bèla tronada que se pòsca imaginar. “ Sèt-Set... Sèt mila dieus ! ” E, dins la fumarassa dels uòus rabinats e la glòria de sa padena, l’òme gisclèt negre de l’ostal. Quequejant, Mut lo portaire portèt la novèla al mond. Fin finala, compliguèt sa mission. “ Sèt-Set ” èra vengut. 

Lo caganís èra lo mai discret d’aqueles tres celaires, e las lengas de pelhas lisquèron longtemps per son imatge coma sèrp per veire, sens l’endecar jamai. Finiguèron per s’avisar que sos fraires lo sonavan “Mendilh ”, amai los passèsse d’una tèsta. Èra viu e sautarèl coma un passerat. Aviá los pels longs, reddes e negres. Dins lo solelh e dins lo vent, semblava que de belugas gisclèsson de la tinhassa espelofida, de jai, au mens que siá del fons negre de sos uòlhs o de sas bascaladas coma triolets d’aucèl...
(de seguir...)


Los mai legits