dimarts, 21 de desembre del 2021

Lo calendau, lo « gròs sopar », los 13 dessèrts de Provença

 Mescladís, de Bobí lo Contejaire. (Robèrt Pastor) Cada dijòus dins Midi Libre, Pays coeur d'Hérault, edicion de Lodèva.

Lo calendau :

En Provença la vesprada del 24 de decembre comença per lo cacha-fio. Alucar lo calendau :  es lo rite del fuòc sacrat, lo retorn del fuòc nòu, lo fuòc del primièr solelh de l'annada novela.

Lo « gros sopar »

Es lo repais magre (es a dire sens carn) en familha lo 24 abans la messa de mièjanuèit.

Sus la taula  i a tres toalhas : una granda per lo « gros  sopar », una mejana per lo dinnar de Nadal ( e aquí i a de carn !), una pichona  per lo sopar (se manja las rèstas del dinnar.

Sus las toalhas se trapa  blat e lentilhas de la « Santa Barba », una branca de grifol e tres candèlas.

Lo pan es copat en tres : la part del paure, la part dels convidats e la part « fetiche » que se garda dins una armari.

E totjorn cal metre un cobèrt de mai : lo del paure, lo paure es aquel qu'es mòrt dins l'annada mas tanben es lo mendicant que pòt passar per  demandar la caritat.

Lo repais magre comença per l'aiga bolida puèi los peisses e los legums. E aprèp la messa, se manja los tretze dessèrts !

Los tretze dessèrts :


En Provença, la costuma dels dessèrts per Nadal (Nadau en provençal) es  plan vièlha.

Mas lo nombre « 13 » se trapa solament dempuèi 1925.

La pompa a l'òli  es una fogassa cosinada  amb òli (jos entendut d'oliva) e anís.

Los 4 mendicants, representan los 4 òrdres mendicants de la religion catolica : noses e avelanas per los Augustins, figas secas per los Franciscans, atmèlas per los Carmes, rasims secs per los Dominicans.

Puèi : dátils, pomas, peras, verdau (es un melon verd), nogat negre,  nogat blanc, mandarinas, aurelhetas, trufas, pasta d'atmèla, fruches confits...

E cada convidat manja un pauc de cada dessèrt per èstre « fortunat, astruc »  tota l'annada !

Al còp que ven, e tenètz vos fièrs !

Cap comentari:

Publica un comentari a l'entrada

Los mai legits