Lengas e pensada

 La cronica occitana dau Joan Loís Blenet

Demest las discutidas sus las lengas s’oblida l’importància qu’an per la pensada. Es pas, la lenga,una aisina de comunicacion simplòta. E de passar de l’una a l’autra es pas equivalent coma de passar d’aiga per un tudèl rotge o verd. Per mesurar lor importància es plan de pensar, per exemple, qu’en breton l’arbre es femenin. La simbolica de l’arbre mascle es anequelida, lo garric garrut es pas pus l’imatge dau paire senhorejant mas la d’una maire. Revision generala pels ‘psis’! Autre exemple, en alemand lo solelh es femenin e la luna es un mascle, coma la mòrt amai. Amb aquò anatz revirar nòstra literatura de luna doça e de solelh rèi. Las lengas pòrtan un fum de diferéncias de pensar lo monde, la vida.

Atal lo francés es una lenga de possession, es lo vèrb aver qu’es l’auxiliari de èsser : « j’ai été ». L’occitan es mai de l’èsser qu’es el son auxiliari : soi estat. Aquestas diferéncias se trapan dins un fum de biais de parlar de la vida vidanta. Atal se lo francés ditz « ma femna, mon filh, ma veitura » l’occitan dirà « la femna, lo filh, la veitura ». O lo «je vais prendre ma douche » meravilhós. Ditz plan que la docha dèu esser seuna e, amai, que se la cal prene. Avisa la possession ! Dèu estre tant teuna la docha per te banhar ? Las lengas nos fan filosofar sens o saber.

Traduction à retrouver sur Midilibre.fr

e d'escotar sus ràdio Lengadòc. Picatz sus l'imatge.