Colèra costumièra de Josiana Ubaud e apondon dau Felip Carcassés.

 De Josiana Ubaud:

Censura dei novés occitans sus Ràdio Classica 

L’an passat aviáu mandat un corrier a la ràdio per me plànher de l’abséncia totala de novés occitans (tot donant una lista d’artistas occitans que de segur devon gaire conéisser). Mentre que nos gonflan amb e de Jingles Bells ò de Tannenbaum tres còps per jorn e mantun jorn dins la setmana, de novés alemands, espanhòus, anglés, finés e ne passi. Aqueste an foguèt a l’identic : glòria a l’anglés en prioritat (amb encara la meteissa sansonha de Bells Bells Bells fins qu’au vòmit), a totei leis autrei lengas encara, mai pas lo mendre nové nòstre. Tornèri donc escriure a lo que fa la programacion musicala. à Monsieur Francis Dresel, programmateur à Radio Classique 

Bonsoir Monsieur, Je voulais vous remercier chaleureusement d'avoir pris en compte ma demande formulée à Noël dernier de diffuser aussi des noëls provençaux, morceaux classiques s'il en est puisque datant du 16e, 17e, 18e siècle. Cette année, j'ai été comblée : plus de Jingles Bells ou de O Tannenbaum trois fois par jour, plus d'avalanches de noëls du monde entier dans toutes les langues mais des noëls provençaux régulièrement diffusés. Je n'en croyais pas mes oreilles et en avais presque honte de tant mobiliser la place au détriment des autres. Merci d'avoir contribué à me conforter dans l’idée que je n'étais point étrangère dans mon propre pays...Vous pouvez être fier car vous avez parfaitement illustré Noël, fête de l'amitié, de l'ouverture au monde, aux langues et aux cultures diverses, célébrant toutes ensembles le « sol invictus ». Encore merci.

 

 De Felip Carcassés:

En seguida a la darrièira colèra de Josiana Ubaud, publicam l'entrevista imaginària entre un jornalista nin‌òi e lo director de Radio Classique.  

-Bonjorn, siái lo jornalista ninòi. M'agradariá de conóisser lo vòstre vejaire sus las culturas regionalas dels paises de França.
-D'efièch, nos agradan fòrça, aquelas lengas e culturas. Consideram que fan partida dau patrimòni.
-Siái urós de vos ausir dire aquò. Pasmens perdequé programatz pas ges d'òbras eissidas d'aquelas culturas?
-Crèse que quichatz un pauc. N'avèm programadas, que, encara un còp, sèm estacats a-n-aquelas lengas e culturas.
-Pasmens, pendent las fèstas, ai pas entendut de Novés provençaus, per exemple. E Provença es rica de tradicions de calenda.
-La nòstra antena es sensibla a las lengas e culturas folcloricas. En decembre de 2006, me sovène qu'una cançoneta folclorica e populara de Nadau passèt a nòstra antena.
-Mas...es pas grand causa, cresètz pas?
-Francament, o crèse pas. Oblidetz pas que cau pas s'embarrar dins d'identitats culturalas despassadas. Ara vivèm a l'ora de la diversitat e de la dobertura. En mai d'aquò, vos fau  remarcar qu'escupissèm pas jamai sus aquelas culturas folcloricas francesas que me disètz.
-Solide, tiratz pas sus las ambulàncias. Es fòrça gent de la vòstra part.
-Non, çò que vòle dire, es que sèm estacats, mai que mai, a la dobertura, e refusam los particularismes.
-D'efièch, dins aquel encastre de dobertura, aquel periòde de fin d'annada porgìs benlèu l'ocasion de far conoisser quauques Novés provençaus, per exemple?
-Aquò seriá un replec dangierós de l'identitat regionala. Cau se dobrir.
-Se dobrir, òc-ben, se suicidar, non.
-Qu'entendètz amb aquò? Saique vòstre prepaus passa l'òsca.
-Me sembla qu'un discors sus la diversitat es dificilament compatible ambé l'abséncia totala de difusion de cants eissits de las provìncias francesas.
-Primièr, i a pas ges d'abséncia totala de difusion. Vos remente qu'un polit Nadau folcloric, tot fresc e emplit d'accent que canta, siaguèt difusit en decembre de 2006. D'autre latz, l'eime de tolerància, marca de la nòstra antena, exigìs la dobertura cap a d'autres univèrses. Cau pas demorar dins sa particularitat, e subretot cau pas aflatar lo nacionalisme.
-Lo nacionalisme provençau?
-Per exemple, òc. Aquel coma los autres.
-Solide que lo nacionalisme provençau, d'aquel temps, es particularament ferotge. Mas pasmens...
-òc, que volètz dire?
-Lo temps d'aquelas fèstas de 2020, ai comptat a la gròssa 67 difusions de cants de Nadau anglò-americans a vòstra antena. I auriá pas aquì un quicomet de contradictòri ?
-Ambé qué? Vèse pas.
-Diguèretz que cau pas s'embarrar dins una sola cultura. Pensatz pas que la cultura US senhoreja dins vòstra programacion de calenda?
-Pas ges. Los auditors, sabètz, espèran aqueles cants.
-Mas trobatz pas que vòstre ròtle seriá, d'efièch, de porgir au monde çò que conoisson pas, o qu'an oblidat?
-E òc ! Mas es çò que fasèm cada jorn.
-Tèrre ! Me'n trachère pas jamai...Doncas, anam resumir: difusir de cants de totas las culturas, mai que mai de la anglò-americana, aquò's de dobertura d'esperit. En contra, difusir de cants de Nadau en lenga d'òc, es de barradura d'esperit.
-Es aquò. Avètz ben comprés l'eime esclairat qu'avida nòstra antena.
-Ne siái astruc, coma o vesètz.
-E tène de rementar que lo marescal Pétain volguèt promòure aqueles cants, aquelas culturas folcloricas. Es doncas malsanìs de las metre tròp sus l'empont.
-Aquì sèm tranquilles. Se pòt pas dire, solide, que sián mesas sovent sus l'empont. Pétain presava lo folclòr, doncas totes aqueles que presan lo folclòr aiman Pétain. Aquela logica fariá biscar Einstein.
-Vaquì. Cultura, es dobertura.
-Dobertura d'un costat, barradura de l'autre, solide.
-Solide.
-Bon, e ben, saique nos demòra pas ara que clavar aquela entrevista en saludant vòstra activitat anti-fascista. Cau d'eròis de vòstra mena. S'opausar a Pétain, a nòstra epòca, demanda un coratge dels bèls.

 

Enfin per aqueles qu'aguèron pas l'astre d'escotar Ràdio Classique, plan aürosament, i a TéVèÒc e lo Nadau Occitan de Montpelhièr de 2019:

 Lo temps de Nadal se sarra, amb el, la costuma de far clantir los Nadalets. Autres còps se campanejava dins mantunas villòtas. Mas uèi, se trelhonan pas dins los cloquièrs. Pasmens, la costuma populara de cantar demòra e la corala de Sant Guilhem fa viure aquela tradicion. Claudia Goinguenet, guida conferencièra de Montpelhièr, aguèt l’idea de mesclar passejada dins la vila del passat occitan e cants de Nadal. Una capitada per descubrir lo patrimòni nòstre. Un reportatge de Miquèla e Patric Lapierre.