Mescladís, de Bobí lo Contejaire. (Robèrt Pastor) Cada dijòus dins Midi Libre, Pays coeur d'Hérault, edicion de Lodèva.
Lo solelh, lo fuòc... Lo solelh foguèt, benlèu, lo primièr culte per los òmes, puèi venguèt lo fuòc, descobèrta de primièra, essenciala, simbolica e cargat de crenhenças subretot la páur de la disparicion del fuòc !
Lo fuòc èra assimilat al solelh, calor e lum !
Dins l'emisfèri Nòrd, lo solelh èra festejat pel solstici d'estiu ( a l'entorn del 21 de junh).
Pendent de millenaris, l'òme e la natura èran mai que mai plan ligats: rites, cresenças,vertuts de las plantas ( veire çai-jos « èrbas de la Sant Joan »)... Aquelas fèstas devenguèron de mai en mai popularas...
Alavetz, la Glèisa, reprenguèt aquels rites pagans e las fèstas del solstici d'estiu foguèron fixadas per lo 24 de junh a la Sant Joan Batista.
Cresenças, vertats ? Las èrbas de la Sant Joan
(trescalan, frigola, sàlvia, laurièr, menta, telh, fuèlhas de noguièr...)
bailavan de poders per se batre contra lo mal, lo diable o sonhavan,
protegissián las culhidas, los ostals.
Lo trescalan èra una planta simbolica de
la Sant Joan.
L'aiga : lo matin de la Sant Joan, lo 24, caliá ramassar las plantas dins l'aiganha. Se banhar dins un riu, un lac... Tot aquò podiá garir, protegir l'ostal, las culhidas...
Lo fuòc : se fasiá lo mai possible a l'endrech lo mai naut del vilatge, benlèu per èstre lo mai prèp del solelh ? Cadun veniá amb un bocin de lenha per faire lo lenhièr. Se disiá, per los amoroses : « Sautar lo fuòc, maridatge dins l'annada ! ». Espandir la cendre dins los camps, bona culhida assegurada ! Faire passar un tropèl de fedas dins la cendre refrejada, aquò apara !
Per acabar qualques provèrbis :
- Sant Joan la grana, lo Trescalan bon per tot l'an !
- Quand l'argelàs florís, la fam es pel país !
- Las doas Sant Joan partejan l'annada, un jorn plan cortet, l'autre plan longuet.
- Per Sant Joan, los fuòcs son bèls !
- Fai me veire una oliva per Sant Joan, te'n farai veire mila per Totsants.
- La veronica, al mètge fa la nica.
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada