PAPIERÒT MENERBÉS (in La Semaine du Minervois, 2/12/21)

 De l’usatge de las parets

Se tancar darrèr la paret, barrar la pòrta a clau, daissar dintrar degun, pas voler rescontrar los autres : lo monde se replega sus se. La planeta dobèrta se transforma en una preson globala ont ven complicat de sortir de las dralhas impausadas e ont la règla generala dels poders es de faire lo contrari de çò que se proclama.

• Quand Trump voliá bastir una muralha entre los Estats-Units e Mexic, las protèstas montavan bèlas e fòrtas. Quand Polonha parla de bastir una muralha per empachar los migrants menats aquí de fòrça per la dictatura bielorussa d’aver un bricon d’espèr, las protèstas demesisson. Se vei un poder, amb elegits d’esquèrra (Danemarc per pas dire) proposar de vendre rotlèus e rotlèus de fial d’aram plan trocejant pel monde que passari´æ la barralha. Polonha que se proclama catolica mai que tot per refusar los dreits legitimes de las femnas tampa la pòrta al mesprètz dels principis de basa de la quita religion : sèm totes fraires e cal portar sosten a l’estrangièr e als paures ! Cossí transformar lo precèpte en : tampar la pòrta a doble torn ?

Fraternitat, solidaritat, umanitat serián mots interdits e fòrabandits : mots e mesas en practica compresas ? Ont es l’umanitat quand la policiá desmarga un camp de refugiats e pren tendas e cobèrtas als maluroses… Ont es l’umanitat quand los Estats aplican pas las règlas de secors en mar ? Ont es l’umanitat quand familhas travèrsan montanhas dins la nèu e lo freg ? E ont es la solidaritat quand se contunha de sosténer los poders e dictaturas que menon a la fugida de lor populacion ? 

• Maldivas poirà pas bastir una paret bèla a l’entorn de sas illas per empachar las aigas de l’ocean de montar e de las faire desaparèisser en rason d’un rescalfament climatic pas brica mestrejat. Sens suspresa – malastrosament —, las conclusions de la CÒP26 valon pas lo còp. Los objèctius èran bèls encara que fixats plan sovent a l’an pebre (en 2020 èra previst lo còp passat ; mas ieu farai en 2030 ; clar que l’objectiu serà tengut en 2040, 2050 o 2060… : jòc parlufièr e tristàs ; ) ; e òc, fin finala, seriá plan que los vesins fasquen l’esfòrç que cada Estat vòl pas faire. França se voliá cap de fila d’un moviment planetari. Moviment per qué ? Per bastir unas novèlas centralas nuclearas ? Per contunhar de balhar lo dreit de caçar los aucèls en dangièr ? Per pas aplicar los tèxtes sul retorn dels orses dins Pirenèus ? Per mostrar cossí se trufar de las proposicions d’una convencion ciutadana mediatizada e marginalizada? Cap de fila del « dire e pas faire a l’encòp »?

• Segur que las parets seràn pas de fusta : l’arrèst de la deforestacion es anonciat. Per Brasil, Bolsanarò s’i engatja per 2030 e dins l’annada, la deforestacion d’Amazonia augmentèt de 20 % de mai que l’an precedent…

• Coma paret, son mai agradivas las que venon fronton per jogar a la pelòta basca ! E, sens èsser basc, caduna e cadun joguèt un jorn (jòga e benlèu jogarà) a faire rebombar una pauma sus la paret e de la ratrapar… 

Al-pè-de-la-paret Roch