Temps fòra temps

 La cronica Midi Libre dau Joan Loís Blenet

Lo mai remirable e fòrt de tota la passa nadalenca e de cap d’an es lo sentit d’un temps fòra temps, pendilhat. Se ditz plan la trèva ivernala. Tot de la societat se desbranca. La parentèsi se dobrís lo 23 de decembre. La prioritat per cadun es d’aprestar Nadau e las trobadas familialas e festairas. Los jorns passan coma flotejant sens mai de ligam amb çò que fa l’ordinari de la vida es a dire las obligacions dau calendièr, trabalh, escòla… Ongan foguèt espectaclós amb l’arrèst còp sec de tota la peleja politica. Pasmens los sabèm acarnassits a se carpinhar, mas aquí trèva absoluda e evaporacion. Aquel temps en suspens es lo fons de la tradicion. Foguèt vestit de rites religioses mas es mai que mai lo moment que l’an se revira amb lo solstici e lo racòrd luna-solar. Dins la tradicion los 12 jorns aprèp Nadau (lo solstici revisat per la santa Glèisa) fan un cicle de prevision dau temps de l’an novèl. En occitan son las calendas o los calendrós, de confondre pas amb los calandrons escolans das calandretas. Cada calendró dona lo temps d’un mes, atau lo primièr lo de genièr. Aquestes jorns marcan la discordança entre lo calendièr dau solelh qu’es fixe e lo de la luna qu’a 12 jorns de mens. La Glèisa pro finòta tanca lo cicle nadalenc amb l’arribada dels Reis tot bèl just pèl darnier calendró.
Traduction à retrouver sur Midilibre.fr