Seguida de Tres, dos, un e rau ! IEO Edicions, 2006
(Ne traparetz, la debuta als articles en dejós)
Tambornet
-=oOc=-
Se maridèron pas jamai. Pas jamai parlèron
francés. Passèron del catalan a l’occitan coma òm seguís la dralha en cambiant
de penjal. Simplament. Logavan sos braces per tota mena de prètzfaches. Podar.
Laurar. Vendemiar. Descaucelar. Espodassar. Te sabi, ieu. E quand la vinha se
pausava, eles, partissián per Farineta, a rabalar la traïna e collectar de qué
padenar. O se fasián maçons o teulaires. Las vinhas dels autres, lo peissum que
los autres ne fasián pas cas, los ostals pels autres... Tenián de sieu pas que
son biais de faire e son agach de mèl. Préner lo mond tal coma èra. Aquí estem !
Lo dimenge de matin, davalavan a fer les compres, per la setmana. De pan
e de tabat ; de carnsalada e de formatge. Lo dissabte de ser, abans-sopar,
un còp lavats, los pels alisats, vestits de pròpre, davalavan al Cafè de la
Gara e lai jogavan a la manilha o als dominos. L’estiu, per còps, fasián a
la petanca. Lo fotbòl, sabián pas çò qu’èra... Mas aquò que mancavan pas jamai,
èra lo tambornet del tantòst, lo dimenge.
S’èran
encapriciats dels rebombs de la paumeta negra e dura que gisclava en deflagrar,
coma naissuda del redond de pèl tibada. Quitavan pas dels uòlhs l’ironda
esferica e prima qu’anava e tornava sens
relambi ni autre lassitge que lo del bateire o de l’aquetaire. Èran sempre
espantats e encantats a l’encòp del clantir de la pauma per la pèl, tal un
poton esclafat de boca volontosa per gauta repetelada, baisar cristallizat dins
lo mendre temps, dins lo mendre espandi.
Mas çò que fasiá son delici èra que l’estoire viviá sa vida tre nàisser,
daissava la pèl de muòl a son cercle de
fusta, la pauma de cauchó a l’esquinçadura del cèl e cabuçava, lo clacament,
per la paret del cementeri, ont solián s’apevar los fraires. Aquí, lo pet se los virava musica, se ronçava
de la paret a las croses que per subre pontejavan, e dels sornes cipressièrs,
tornava aigar, per dessús jogaires e badaires, las platanas de la rota del
Grau. Aquelas, estrambordadas, levavan sos braces immenses e, de sa brusissenta
milhassada de fuèlhas, tornavan pel mond lo clacament desmultiplicat, coma
quand la mar fracassa sas èrsas contra la restanca e que las gotas, a bodre,
onchan l’aire e la tèrra. Dejà l’aquetaire, de l’autre costat del terren,
levandièr de blanc vestit, metiá al mond un autre clantiment, rena renovelada
del temps que lo planh de l’autra fasiá encara sas telas dins l’esquina dels
tres fraires.
Per còps, un fremin secret lor davalava de las
espatlas. Èran aquí, pas tant uroses qu’apasimats, e lo que los auriá
espinchats coma cal se seriá avisat que d’un quite anar, doçament,
brançolejavan de la tèsta, lo menton avançat, lo cais en avant, los pòts
sarrats en una bèba remirativa, los uòlhs grand dobèrts, las ussas levadas.
Puèi, l’espinchaire pacientós auriá agachat tres braces s’enauçar d’un quite movement
e las mans venir eissugar lo canton de l’uòlh. Laganha o lagrema ?
