PICHON NANET E SOS FRAIRES

             Pichon Nanet èra lo caganís d'una familha de cinc. Cinc dròlles que se semblavan, totes cinc linges, l'anar sople, escarrabilhats que lo mond se'n meravilhavan. Biaissuts èran, mas cadun de son biais, es aquí que se destriavan. Dins la familha Laman, cadun anava de son biais, cadun de son èime.

               L'ainat èra lo mai biaissut, pasmens los autres se trufavan d'el. Lo disián calossut e rebassòt, criticavan son gost pel trabalh de las mans, totjorn a bricolejar, de longa a trafegar. L'avián escaissat Crusca-Pesolhs. El, segur de son abilesa, assegurat d'èstre irremplaçable dins la vida vidanta de la familha, e dins son fons plan bravet, los daissava dire e rire tot lor sadol. Sens rancura ajudava cadun quand n'aviá de besonh, que sens vergonha lo venián quèrre. "De qué farián sens el ?  disiá sovent la Maire.

             Aquestas astruganças repetidas encanhavan lo segond que li agradava mai que tot d'escriure e de legir linha per linha. Se'n conflava e aleiçonava los fraires, quilhat plan drech davant eles que se plegavan del rire a se'n escanar. Li disián lo Guinhaire. Pasmens lo dòcte charraire quitava lèu de caire la Sciéncia e mai las Arts e las Letras, quand s'escapava de la cosina una flaira gostosa. Golard èra mai que sabentàs ; auriá pas quitat la taula tant qu'i aviá quicòm dins lo plat. Los autres ne parlavan coma del Leca-Plats.

            Puèi veniá un Grand Gusàs; lo mai bèl dels cinc  que los despassava totes d'una brava tèsta, amai de doas pel caganís. Lo Paire lo sonava son Major. "Gaitatz, disiá,  vaquí lo Rei de Totes ! Es bèl, es fòrt... " E los autres d'apondre a sota votz " e bestiàs !" Segur semblava pas d'aver un gaubi marcat, un gost per quicòm, que s'afanava pas a res, se contentava de se dreiçar al dessús de sos fraires. "Gaitatz vosautres, qu'aquò's ieu lo Major !".

            Lo quatren èra gaireben tant bèl mas se pensava mai elegant. E o voliá afortir per de pausas particularas, d'actituds estudiadas, e mai que mai pel treslús d'unes joièls que se cargava e que los espepissava e lisava de longa tras que content. Lo Paire li fasiá las ussas e los fraires se risián del Pòrta-Anèls. El fasiá mina de se'n chautar e se'n anava en cò de son amiga Mani qu'aviá dobèrt un salon d'estetica a l'ensenha de  Mani Cura. Ne tornava curat e recurat, e plan content d'el..

           E puèi i aviá Pichon Nanet, lo caganís, lo mai pichon mas pas lo mens desgordit, nimai lo mens inventiu. Quane boleguet ! Teniá pas en plaça, de longa en movement. Totjorn a se levar, a se tornar plegar, lèu lèu, a furgar per cantons e recantons, a forfolhar dins bòitas e tiradors, a s'anar botar dins d'endreches que se podiá pas pensar, dins de trauquets impossibles. "S'anariá enfonilhar pel trauc de l'aurelha" disiá la Maire  E mai contava d'istòrias de tota mena, mai d'un còp de pas creire. Mas i metiá tanta veta e tanta vèrbia que los fraires vos prenián aquò truquet. "Es lo Nanet qu'o m'a dich ! " disián per se justificar de lor neciesa, mentre que el, lo Nanet, s'espofinava;" Coïc, coïc, coïc... " Aital lo sonèron lo Coïc. La Maire ela lo disiá son Menèl.

Albèrt Arnaud

(de seguir...)