Papieròt menerbés (in La Semaine du Minervois, 13/05/21)

 A TU, PADENA !

Per plan d’Audencas e d’Audencs, èra lo Padena que vesián suls emponts contar en Òc istòrias risolièras de la vida vidanta amb lo bon sens popular per se trufar dels pichons travèrses dels uns e dels autres e tanben de la marcha d’una societat cap a qui sap ont ? Aviá començat de contar dins son albèrga La Grépia 

per faire esperar l’arribada dels plats, puèi partiguèt a la conquista dels emponts. Sos espectacles èran malaisits de sosténer : qu’èra un cacalàs bèl, un grand rire permanent repartit en 3 categorias : los afogats que risián abans qu’arribe cada trufariá ; los que comprenon l’occitan e que venián pel primièr còp que risián al bon moment ; los que comprenon pas la lenga e que risián a contratemps quand la vesina o lo vesin li aviá revirat l’afar ! Òc, lo Marcelon de Padena èra pas plan aluserpit per passar lo certificat del catequisme, berreta enfonzada sul cap, la blòda païsana, las bragas tròp cortas, los debasses del rugbí (Albi XIII), la mina a l’encòp pèca e escarrabilhada. Pasmens, se ditz que capitava de faire rire la brigada de gendarmariá de Puèglaurenç e que, dins la contrada, vendiá plan mai de caissetas que lo Mickaël Jackson !

ADIEU, ROBÈRT…

Quand daissava lo personatge, tornava èsser lo Robèrt Martí, professor e militant occitan, jamai en manca d’idèas, de projèctes, d’activitats e de concretizacions e realizacions, dobèrt a las proposicions. Òc, obrièr de la lenga e pel país l’èra pas a mièjas :  

- Escrivan de tria, plan prolific, dins maites genres : poèmas, cançons, cronicas, editorials, roman, erotisme, novèlas… Amb el, revirèri en quatre jorns l’albom-joinessa  Julon sul canal de Riquet e nos metèrem a quatre per redigir lo diccionari entièrament dins la lenga Tot en Òc.

- Pendent mai de dètz ans de temps, foguèt lo president eficaç de l’Institut d’Estudis Occitans. Menèt en particulièr una accion bèla per la professionalizacion de las edicions de l’associacion, amb la mesa en plaça de l’estructura IDECO. Noirissiála revista Occitans ! de son seguit de l’actualitat dins d’editorials que picavan just.

- S’entrevèt de la creacion de l’Ostal Bodon a Crespin, dins lo quite ostal de familha del grand escrivan. Per la Calandreta de Carcassona, montèrem una dream-team per una classa verda : el, lo Miquèl Decòr per la poesia, Mans de Breish per la cançon e ieu pel conte !

- S’ocupèt de balhar un resson bèl a la naissença de Marianna coma simbòl de la Republica mercé a un cançonièr de Puèglaurenç.

- Amb la Josiana, s’interessava fòrça a las arts plasticas e èra al fial de la vida de las autras lengas e culturas amb una atencion particulara pels vesins catalans, mas nos interessèrem tanben als Indians de las Americas.

- Engatjat pel país, obrava tanben al dintre del Partit Occitan e mestrejava l’art de la paraula e la tenguda d’acamps.

Mas lo Robèrt es partit aqueste 5 de mai. Repausa ara al cementèri de Sant Just de Viaur, dins son Roèrgue aimat. Las agaças an benlèu begut lo solelh, mas lo Robèrt a mostrat un camin que cal seguir. (Alan Roch)